Kluczowe pojęcia związane z naszą działalnością ...
Model VQTS
Model VQTS nie skupia się na specyfice krajowych systemów kształcenia i szkolenia zawodowego, ponieważ funkcjonuje w oparciu o działania zwiększające przejrzystość całego systemu. Jest źródłem „wspólnego języka” opisującego kompetencje i ich nabywanie, a także sposób ich przedstawienia w stosunku do kompetencji nabytych drogą programów szkolenia na poziomie krajowym. Z jednej strony model VQTS koncentruje się na kompetencjach związanych z procesem pracy i identyfikuje podstawowe zadania zawodowe w kontekście konkretnych obszarów aktywności zawodowej. Z drugiej strony, model VQTS kierowany jest rozróżnieniem profili kompetencji pod kątem „logicznego rozwoju” (znanym jako rozwój kompetencji lub jako model ich nabywania) i tym samym może też opisywać uzyskane kompetencje.
Model VQTS może być używany do różnych celów, w których przejrzystość profili kompetencji jest bardzo ważna (np. dla przekazywania i uznawania kompetencji nabywanych zarówno w ramach oficjalnego systemu VET, jak i poprzez nieformalne lub pozaformalne uczenie się, rozwijanie kwalifikacji, programy szkoleń i programy nauczania oraz uwydatnianie różnic w kwalifikacjach).
Źródło i dalsze informacje: www.vocationalqualification.net
Matryca Kompetencji (VQTS)
Matryca Kompetencji VQTS zawiera ujęte w tabeli kompetencje w ramach konkretnego obszaru specjalizacji. Kompetencje są podzielone na grupy zgodnie z podstawowymi zadaniami zawodowymi w odpowiednich obszarach zawodowych i z postępem w ich rozwoju.
Źródło i dalsze informacje: www.vocationalqualification.net
Profil organizacyjny (VQTS)
Profile Kompetencji są tworzone z poszczególnych części Matryc Kompetencji VQTS. „Profil organizacyjny” identyfikuje kompetencje właściwe/związane z konkretnym programem szkoleń lub kwalifikacją lub certyfikatem.
Źródło i dalsze informacje: www.vocationalqualification.net
Indywidualny profil (VQTS)
Profile Kompetencji są tworzone z poszczególnych części Matryc Kompetencji VQTS. „Indywidualny profil” podaje kompetencje uzyskane przez osobę.
Źródło i dalsze informacje: www.vocationalqualification.net
Kompetencje (VQTS)
Gdy mowa o „kompetencjach”, model VQTS przyjmuje szeroką definicję tego pojęcia. Obejmuje:
- kompetencje poznawcze (wiedzę),
- kompetencje funkcjonalne (umiejętności),
- kompetencje społeczne (zachowanie).
Źródło i dalsze informacje: Luomi-Messerer K., Markowitsch J., 2006.
Model VQTS: Propozycja dla strukturalnego opisu i uzyskiwania kompetencji związanych z pracą zawodową i ich nabywaniem. Dostępny pod adresem: www.vocationalqualification.net/mmedia/2008.05.07/1210162936.pdf, p.15ff
Obszar kompetencji (VQTS) (podstawowe zadania zawodowe/proces pracy)
VQTS obejmuje różne formy kompetencji niezbędne do wypełniania podstawowych zadań w konkretnym obszarze zawodowym. W oparciu o kluczowe zadania zawodowe definiowana jest zmienna liczba obszarów kompetencji, na podstawie złożoności i zakresu możliwości zatrudnienia w ramach konkretnego zawodu. Przyjmuje się zdefiniowanie od 5 do 25 obszarów kompetencji dla obszaru zawodowego.
Źródło i dalsze informacje: Luomi-Messerer K., Markowitsch J., 2006.
Model VQTS: Propozycja dla strukturalnego opisu kompetencji związanych z pracą zawodową i ich nabywania. Dostępna pod adresem: www.vocationalqualification.net/mmedia/2008.05.07/1210162936.pdf, p.15ff
Etapy rozwoju kompetencji (VQTS)
Dla każdego obszaru kompetencji ustala się od 2 do 6 etapów procesu rozwoju kompetencji. Charakter konkretnego obszaru określa, czy jest zasadne, by wyróżniać więcej lub mniej etapów rozwoju kompetencji. Z tego powodu nie można z góry ustalić konkretnej liczby kroków. Oznacza to więc, że etapy są zasadne jedynie w ramach pojedynczego obszaru kompetencji (poziomo), i że liczba etapów rozwoju kompetencji dla jednego odrębnego obszaru nie musi mieć odzwierciedlenia w etapach dla innego obszaru.
Źródło i dalsze informacje: Luomi-Messerer K., Markowitsch J., 2006.
Model VQTS: Propozycja dla strukturalnego opisu kompetencji związanych z pracą zawodową i ich nabywania. Dostępna pod adresem: www.vocationalqualification.net/mmedia/2008.05.07/1210162936.pdf, p.15ff)
Wyniki procesu uczenia (EQF)
Zestaw wiedzy, umiejętności i/lub kompetencji, który dana osoba uzyskała i/lub jest w stanie potwierdzić po ukończeniu procesu nauki, zarówno formalnego, nieformalnego lub pozaformalnego.
Lub też:
Potwierdzenie wiadomości, rozumowania i zdolności nabytych przez uczącego się po ukończeniu procesu nauki, zdefiniowanych pod kątem wiedzy, umiejętności i kompetencji.
Źródło: CEDEFOP , Terminologia europejskiej polityki kształcenia i szkolenia, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg 2014, [w:]
www.cedefop.europa.eu/de/node/12028
Parametry EQF (wiedza, umiejętności, kompetencje)
„Wiedza” to wynik procesów przyswajania informacji poprzez uczenie się. Wiedza stanowi ogół faktów, zasad, teorii i praktyk związanych z dziedziną pracy lub nauki. W kontekście Europejskich Ram Kwalifikacji, wiedza opisywana jest jako teoretyczna i/lub praktyczna.
„Umiejętności” to zdolność zastosowania wiedzy i know-how celem wypełnienia zadań i rozwiązywania problemów. W kontekście Europejskich Ram Kwalifikacji umiejętności opisywane są jako poznawcze, (obejmujące funkcje myślenia logicznego, intuicyjnego i kreatywnego) lub praktyczne, (obejmujące sprawność manualną i posługiwanie się metodami, materiałami, narzędziami i instrumentami).
„Kompetencje” to udowodniona zdolność posługiwania się wiedzą, umiejętnościami i zdolnościami osobistymi, społecznymi i/lub metodycznymi w warunkach pracy oraz nauki, a także w ramach rozwoju zawodowego i osobistego. W kontekście Europejskich Ram Kwalifikacji kompetencje opisywane są z punktu widzenia odpowiedzialności i samodzielności.
Źródło: Zalecenie 2008/C 111/01 Parlamentu Europejskiego i Rady, [w:]
eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/